
ÜRTİKER VE TEDAVİSİ
Ürtiker Nedir?
Ürtiker, halk arasında “kurdeşen” olarak bilinen ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir, yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Kaşıntı, kızarıklık ve kabarıklık gibi belirtilerle kendini gösteren bu hastalık, alerjik ve otoimmün nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Özellikle stres, gıdalar, ilaçlar ve enfeksiyonlar ürtikeri tetikleyen başlıca faktörlerdir.
Ürtiker, cilt üzerinde pembe-kırmızı veya deri renginde kabarıklık ve kaşıntıya neden olan, belirgin sınırlarla ayrılmış papül ve plaklarla karakterize bir hastalıktır.
Ürtikerin türleri:
- Akut Ürtiker: 6 haftadan kısa süren ürtiker türüdür. Genellikle stres, gıda alerjileri veya enfeksiyonlarla ilişkilidir.
- Kronik Ürtiker: 6 haftadan uzun süren durumlar bu kategoriye girer. Çoğunlukla altta yatan bir hastalığın belirtisidir.
- Fiziksel Ürtiker: Basınç, sıcak-soğuk, güneş ışığı veya egzersiz gibi fiziksel uyaranlar sonucunda oluşur.
Ürtikerin Belirtileri Nelerdir?
Ürtikerin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak şu bulgular sık görülür:
Ciltte Kabarıklık ve Kızarıklık:
Ürtikerin en belirgin özelliği, deri yüzeyinde oluşan pembe-kırmızı kabarıklıklardır. Bu kabarıklıklar, birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişen boyutlarda olabilir.
Kaşıntı ve Yanma Hissi:
Ürtikerin neden olduğu lezyonlar genellikle şiddetli kaşıntıya yol açar. Kaşıma, lezyonların yayılmasına ve cildin daha fazla tahriş olmasına neden olabilir.
Deride Kabarıklıkların Hızlı Ortaya Çıkıp Kaybolması:
Kabarıklıklar genellikle birkaç saat içinde kaybolur, ancak farklı bölgelerde tekrar ortaya çıkabilir.
Anjioödem Belirtileri (Daha Derin Şişlikler):
- Dudak, göz kapağı, el ve ayaklarda yoğun şişlik.
- Şişlikler ağrısız olabilir ancak ciltte gerilme hissine neden olur.
- Solunum yollarını etkileyen şişlik durumunda nefes darlığı ve yutkunma güçlüğü yaşanabilir.
Deri Altında Sıcaklık Artışı:
Kabarıklıkların olduğu bölgelerde hafif sıcaklık artışı hissedilebilir.
Fiziksel Uyaranlara Bağlı Belirtiler:
- Sıcak-soğuk değişimlerinde ciltte reaksiyon.
- Egzersiz sırasında ciltte kızarıklık ve kaşıntı artışı.
- Güneş ışığına maruz kalan bölgelerde lezyonların ortaya çıkması.
Ürtiker Bulaşıcı Mı?
Ürtiker (kurdeşen), genellikle bir alerjik reaksiyon sonucu ortaya çıkan cilt döküntüleridir ve bulaşıcı değildir. Ürtiker, vücutta histamin salgılanmasına neden olan bir tepki sonucu kaşıntılı kızarıklıklar ve şişlikler meydana getirir. Bu reaksiyon, genetik, çevresel faktörler, stres, ilaçlar, gıda alerjileri gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir.
Ürtiker Neden Olur?
Ürtikerin oluşumuna sebep olan faktörler:
- Stres: En yaygın tetikleyici faktörlerden biridir.
- Besinler: Kabuklu yemişler, soya, baharatlar, çikolata, çay, cips gibi ürünler.
- İlaçlar: Antibiyotikler, ağrı kesiciler, doğum kontrol hapları ve kontrast maddeler.
- Enfeksiyonlar: Helicobacter pylori, idrar yolu enfeksiyonları, diş çürükleri gibi bakteriyel ve viral enfeksiyonlar.
- İç hastalıkları: Özellikle tiroid hastalıkları ürtiker ile ilişkilendirilir.
Ürtiker Kimlerde Görülür?
Ürtiker her yaş grubunda görülebilir.
- Çocuklar ve genç erişkinlerde: Akut ürtiker daha sık görülür.
- Yetişkinlerde: Kronik ürtiker kadınlarda daha yaygındır.
Ürtiker Nasıl Geçer? Ürtiker Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ürtiker tedavisi, hastalığın türüne, şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. İşte detaylı bir tedavi planı:
1. Akut Ürtiker Tedavisi:
- Antihistaminik İlaçlar: Akut ürtikerin tedavisinde birinci basamak tedavi olarak kullanılır. Kaşıntı ve kabarıklıklar genellikle bu ilaçlarla hızlı bir şekilde azalır.
- Kortikosteroidler: Şiddetli akut ürtiker vakalarında kısa süreli olarak kullanılabilir. Ancak uzun süreli kullanımından kaçınılmalıdır.
- Tetikleyici Faktörlerin Belirlenmesi:
- Hasta öyküsü alınarak ürtikeri tetikleyen gıda, ilaç veya çevresel faktörler belirlenir.
- Bu faktörlerden uzak durmak tedavi başarısını artırır.
2. Kronik Ürtiker Tedavisi:
- Altta Yatan Nedene Yönelik Tedavi:
Kronik ürtiker vakalarında genellikle altta yatan bir enfeksiyon, bağışıklık sistemi bozukluğu veya tiroid hastalığı gibi durumlar bulunur. Bu nedenlerin tedavisi, ürtikerin kontrol altına alınmasında önemlidir.
- İleri Tedavi Yöntemleri:
Antihistaminik tedaviler yeterli olmadığında, bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar (ör. omalizumab) kullanılabilir.
3. Anjioödem Tedavisi:
- Acil Müdahale:
Solunum yollarını etkileyen şişliklerde epinefrin (adrenalin) enjeksiyonu ve oksijen desteği gerekebilir. Bu tür durumlar hayati tehlike taşıdığından, vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır.
- Uzun Dönem Koruma:
Anjioödem öyküsü olan hastalarda, tekrar oluşabilecek reaksiyonları önlemek için önleyici tedaviler uygulanır.
4. Hastalığın Tetikleyicilerinden Kaçınma:
- Diyet Düzenlemesi:
Ürtikere neden olduğu bilinen gıdalardan (kabuklu yemişler, baharatlar, çikolata vb.) kaçınılması önerilir.
Koruyucu madde içeren paketli ürünlerden kaçınılmalıdır.
Gereksiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Ayrıca bazı ilaçlar Ürtiker’in alevlenmesi ve şiddetlenmesine sebep olabilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
Stres yönetimi için yoga, meditasyon veya psikolojik destek alınabilir.
Aşırı sıcak ya da soğuk uygulamalardan kaçınılmalıdır.
Ciltte travmaya sebep olabilecek uygulamalardan kaçınılmalıdır.
Ürtiker mutlaka doktor konrolünde sıkı takip edilerek tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Ürtiker Kaç Günde Geçer?
Ürtiker belirtileri genellikle 15-20 dakika ile 24 saat arasında kendiliğinden kaybolur. Ancak hastalık tekrar edebilir ve kronik hale gelirse tedavi süreci daha uzun olabilir.
Ürtiker Tedavisi Fiyatları
Tedavi fiyatları, hastalığın şiddetine, uygulanacak yönteme ve kişisel ihtiyaçlara bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kliniğimizle iletişime geçerek detaylı bilgi alabilirsiniz.
Dermatoloji doktorumuz Dr. Tuğba Türe, ürtiker ve anjioödem tedavisinde uzmanlaşmıştır. Kliniğimizde, detaylı muayene ile hastalığınıza en uygun tedavi protokolü belirlenir.
Randevu ve bilgi almak için kliniğimizi arayın!